Meyve Bahçelerinde Yabancı Ot Kontrolü
Meyve bahçelerinde yabancı otlar, özellikle yaz aylarında:
- Su rekabeti yaratarak sulama ihtiyacını artırır,
- Besin elementlerini tüketerek ağaç gelişimini zayıflatır,
- Hastalık ve zararlılar için konukçu olabilir (özellikle yaprak bitleri, kırmızı örümcekler),
- Hasat sırasında işçilik maliyetini yükseltir.
Türkiye’nin Ege ve İç Anadolu bölgelerinde, Batı Asya’da (ör. İran, Irak) ve Kuzey Afrika’da (öz. Fas, Tunus) yaz sıcaklarıyla birlikte yabancı ot gelişimi hızlanır. Bu nedenle Ağustos ayı, bahçelerde etkin bir kontrol için kritik dönemdir.
- Türkiye: Yazın 35–40 °C’yi bulan sıcaklıklarda özellikle sulanan bahçelerde ot yoğunluğu artar. En çok karşılaşılan türler: Horozibiği (Amaranthus), Sirken (Chenopodium), Darıcan (Echinochloa).
- Batı Asya: Yarı kurak iklimde, sulama yapılan bahçelerde tuzluluğa dayanıklı ot türleri (ör. yabani darılar) yoğun görülür.
- Kuzey Afrika: Yaz aylarında sıcaklık 40 °C üzerindedir. Bu bölgede özellikle çok yıllık derin köklü yabancı otlar (ör. Cynodon dactylon - ayrık otu) sorun oluşturur.
Yabancı Ot Kontrolünde Yöntemler
Kültürel Önlemler
- Malçlama: Organik (saman, kompost) veya plastik malç uygulamaları, hem nem kaybını azaltır hem de yabancı ot çıkışını engeller.
- Sık ekim ve kaplama bitkileri: Özellikle kışlık yeşil gübre bitkileri (ör. fiğ, bakla) ilkbaharda ot yoğunluğunu baskılar.
Mekanik Mücadele
- Çapalama ve diskaro: Yıllık otlarda etkilidir, fakat yazın sık yapılması kök bölgesinde su kaybına yol açabilir.
- Sıra arası ot biçme: Özellikle damla sulama yapılan bahçelerde, ağaca zarar vermeden otları kontrol altında tutar.
Kimyasal Kontrol
- Büyük ölçekli üreticiler için ekonomik bir yöntemdir, ancak doz ve zamanlama kritik öneme sahiptir.
- Türkiye’de yaygın kullanılan glifosat gibi sistemik herbisitler, sadece hedef otlara temas ettirilerek kullanılmalı, fidan gövdeleri korunmalıdır.
- Batı Asya ve Kuzey Afrika’da ise kurak koşullar nedeniyle erken dönem uygulamalar daha başarılı sonuç verir.
Stratejik Öneriler
- Ağustos ayında hasada yaklaşırken yoğun kimyasal kullanım yerine mekanik ve kültürel yöntemler öne çıkarılmalıdır.
- Genç bahçelerde: Gövdeyi korumak için malçlama + sıra arası biçme en güvenli yöntemdir.
- Olgun bahçelerde: Kontrollü herbisit uygulamaları iş gücü maliyetini ciddi şekilde azaltır.
- Uzun vadede: Yabancı otlarla entegre mücadele (kültürel + mekanik + kimyasal) hem maliyetleri düşürür hem de bahçenin sürdürülebilirliğini artırır.