Ceviz Yetiştiriciliği

İklim İstekleri

• Ilıman iklim meyve türlerinden olan ceviz, şiddetli sıcak ve soğuklara karşı hassastır.
• Sert rüzgârlara maruz yerlerde iyi netice vermez. 40 °C’ den yüksek yaz sıcaklıkları yeşil kabukta ve yapraklarda güneş yanıklıklarına, ceviz içinde büzülmelere neden olur.
• Ceviz, uzun ve kurak yazı olan bölgelerin bitkisidir. Kuzeyde veya dağ iklimi serin yerlerde yaz sıcaklıklarının düşük olması, iç randımanının düşmesine yol açar. Cevizler,meyvelerini olgunlaştırabilmek için uzun mevsime ihtiyaç duyarlar. Ceviz, deniz seviyesinden 1700 m yükseklikteki alanlara kadar yayılış gösterir.
• Ceviz ağaçları –25 o C’ ye kadar olan kış soğuklarına dayanabilmektedir. Genç ceviz ağaçlarının taze sürgünleri – 9 °C’de zararlanırlar.
• Geç ilkbahar donları, gelişen yeni tomurcukların patlama döneminde cevizlerde en fazla zararı yapar. Kapalı tomurcuklar –1°C’ ye, tam çiçeklenmede –3 °C’ ye, küçük yeşilmeyveler ise –1 °C’ ye kadar dayanabilir. Soğuklardan zararlanma konusunda düşük sıcaklığın derecesi, düşme hızı, süresi gibi etkenler önemli rol oynar.
• Ceviz çeşitlerinin soğuklama gereksinimi +7 °C’ nin altında 500- 2000 saat arasında değişir. Düzenli bir ürün için cevizlerde soğuklama gereksiniminin karşılanmasıgerekmektedir.
• Soğuklama ihtiyacı yüksek çeşitler, kışı ılık geçen bölgelere dikilmemelidir. Aksi takdirde soğuklama ihtiyacını tamamlayamayan çeşitlerde uyanma anormal olarakgecikmekte, çiçeklenme düzensiz olmakta, ürün miktarı azalmakta ve dallarda kuruma görülmektedir.
• Ceviz yetiştiriciliği açısından yıllık toplam en az 500 mm yağış yeterli olmakla birlikte bu yağışın düzenli olması önemlidir. İlkbaharın geç yağışları, cevizde bakteriyel leke veceviz kara lekesini arttırmaktadır. Meyvelerin belirginleşmesinden sonraki yağışlar enfeksiyonun artmasına yol açar. Geç yapraklanan çeşitlerin hastalıklardan kurtulma şansı daha yüksektir. Hastalığa dayanım yönünden de çeşitler arasında fark vardır.
• Çiçeklenme dönemindeki yağmurlar ve aşırı rüzgârlar, özellikle tozlanma-döllenme bakımından olumsuz bir durum ortaya çıkarabilir.

Toprak İstekleri

• Ceviz 2- 4 m derinliğe kadar inebilen güçlü bir kök sistemine sahiptir. Bu yüzden toprak derinliğinin az olduğu yerlerde yetiştiricilik bakımından sorunlar ortayaçıkabilmektedir. Yetiştiricilik bakımından ileride sorunlarla karşılaşmamak için toprak derinliğinin en az 2 m olması ve toprağın geçirgen olması gerekir.
• Ceviz ağaçları, toprak bakımından çok seçici bir meyve türü de değildir. Ancak taban suyu seviyesi 2.5-3.0 metreden yukarı olmayan toprak iyi drenajlı, geçirgen, fazla su tutmayan, nemliliğini muhafaza eden, organik maddece zengin, alüvyonlu topraklarda daha iyi gelişir. Ceviz kirece dayanıklıdır.
• Verimli topraklara veya gübreleme, sulama gibi kültürel tedbirlerle verimliliği arttırılan topraklara dikildiğinde, cevizlerde gelişmenin hızlandığı ve meyve veriminin arttığıgörülür.
• Yer seçimi bakımından ceviz tarımını sınırlayan en önemli faktörlerden birisi, taban suyu seviyesi ve suyun kalitesidir. Fazla nem ve durgun sular kökler için gerekli oksijeninalınmasını engeller, bu nedenle kök gelişimi yavaşlar ve ağacın gelişmesi durur. Yıllık sürgünleri olgunlaştıramaz. Yaprak damar araları açık yeşil, damarlar ise kahverengi bir renk alır ve sürgün uçlarında kurumalar görülür. Yüksek taban suyu seviyesi, drenaj kanalları açılarak düşürülmediği durumda da birkaç yıl içinde ağaç tamamen kurur. Bu bahçelerde fidanlar gelişme çağında iken hiçbir gelişme noksanlığı ve belirti göstermemesine karşılık, 5-7 yaşlarındaki fidanlar 5-6 m boy aldığında, cevizlerin gelişme düzeni bozulmuş ve bahçede taban suyunun daha yüksek olduğu yerlerden başlamak üzere, ağaçlar kurumuştur.
• Ceviz, toprak tuzuna dayanım yönünden orta derecedeki meyveler sınıfına girmektedir. Toprak pH'ı 6-7 dolayında olmalı ve toprakta alkalilik ve tuz sorunu bulunmamalıdır.